Van biogas naar groengas

Drie GMB’ers die zich voor onze opdrachtgevers bezighouden met biogas en groengas zijn Marc Bennenbroek, Theo Kooistra en Jeroen van der Meer. Op locatie van GMB BioEnergie in Zutphen vertellen zij over de nieuwste ontwikkelingen en de weg daarnaartoe.

Pionieren

‘De eerste keer dat we als GMB met biogas te maken kregen, was in 2003’, vertelt Marc als procestechnoloog bij GMB BioEnergie. ‘Toen bouwden wij binnen Nederland de eerste industriële vergister van formaat. Dat was bij de rwzi van Lichtenvoorde, samen met Waterstromen. Omdat dit nieuw voor ons was, werkten we samen met de firma HoSt uit Hengelo. Zij bouwden al vergisters voor de agrarische sector, dus daar konden we van leren. Alsnog was het echt pionieren, want welke stromen kun je wel en niet mengen?

En hoe voorkom je dat een vooropslagtank overschuimt over heel je terrein, doordat zo’n tank uit zichzelf al gaat gisten?’ Hij lacht: ‘We hebben heel wat meegemaakt toen.’

Groengas steeds rendabeler

Een volgende stap die voor waterschappen en bedrijven met een vergister steeds interessanter wordt, is het opwerken van biogas naar groengas. Groengas zal de komende jaren een steeds belangrijkere rol gaan spelen vanwege de zogenaamde bijmengverplichting voor energieproducenten. Vanaf 2025 moeten zij anderhalf procent aardgas in de leidingen vervangen door groengas. Uiteindelijk wordt dit 20 procent, waardoor de productie van groengas rendabeler wordt.

V.l.n.r.: Jeroen van der Meer, Theo Kooijstra en Marc Bennenbroek

Multidisciplinaire uitdaging

Theo is binnen GMB Services disciplineleider van GMB Gastechnieken, voorheen Van der Wiel Gastechnieken. ‘Om biogas op te werken naar aardgaskwaliteit, heb je specifieke installaties nodig’, legt hij uit. ‘Er zijn leveranciers die groengasinstallaties op de markt brengen, maar dit zijn veelal standaardsystemen. Deze moeten goed geïntegreerd worden in bestaande installaties op de zuivering en daar zorgen wij voor. Het zijn integrale projecten waarvoor we als GMB Gastechnieken nauw samenwerken met andere disciplines van GMB Services en GMB Waterkwaliteit & installaties (WK&I).’

Aa en Maas kiest groengas

‘Het eerste waterschap waarvoor we een groengasinstallatie bouwen, is waterschap Aa en Maas’, vertelt Jeroen als teamleider van GMB WK&I. ‘Voor hen breiden we op rwzi Den Bosch de gistingsinstallatie uit. Zo komt er meer biogas vrij en dit kan verwerkt worden in de groengasinstallatie. Om het werk optimaal uit te voeren hebben we binnen GMB onze krachten gebundeld. Aan de expertise van GMB Gastechnieken voegen wij onze ervaring met grote multidisciplinaire projecten op waterzuiveringen toe. Net als in 2003 is HoSt weer betrokken als specialist op het gebied van slibgisting en gasopwerking en Byosis zorgt voor de deelstroombehandelingen. Met deze partners en het waterschap vormen we een bouwteam.

De bouw start volgend jaar en zal eind 2026 afgerond zijn. Het groengas van Aa en Maas gaat dan deels naar de Heineken brouwerij, deels naar de gemeente en deels naar het net.’

Op naar klimaatneutraliteit

Jeroen verwacht dat andere waterschappen het project op de voet zullen volgen. ‘Een groengas-installatie kan interessant zijn vanuit financieel oogpunt, maar de waterschappen willen ook klimaatneutraal worden. Hier zetten wij onze kennis en kunde graag voor in.’

Biogas komt van bacteriën

Zuiveringsslib is een modderige massa die overblijft na het zuiveren van afvalwater. Om biogas te maken, voeg je bacteriën toe aan homogene slibmengsels. De bacteriën leven van het slib en produceren biogas. Waterschappen gebruiken biogas om zelf energie op te wekken. Zo draagt vergisting bij aan energieneutraliteit.